Pamięć

Pamięć to zdolność systemu nerwowego gromadzenia, porządkowania i wywoływania zapisanych informacji. Często oznacza się ją w połączeniu z informacjami, które mają zostać zapisane, jako pamięć do osób lub pamięć liczbową. W zależności od długości procesu zapamiętywania, rożróznić można trzy podstawowe typy pamięci. Są to Pamięć ultrakrótka, Pamięć krótkotrwała oraz Pamięć długotrwała.

Wcześniej wyobrażano sobie pamięć w postaci szuflady w naszym mózgu. Wszystkie przeżycia i wyuczone rzeczy miały być w niej odkładane i w razie potrzeby ponownie wyjmowane. Ale takiej formy pamięci nie ma. Pamięć składa się z wielu różnych systemów.

Pamięć krótkotrwała stanowi bramę wejściową do wszystkich naszych wspomnień. To w niej przechowywane są informacje przez kilka sekund do kilku minut. Wszystkie informacje, które mają być przechowywane dłużej, muszą pokonać w mózgu decydujące miejsce rozdzielcze, hipokamp. Tutaj następuje filtrowanie informacji, ich ocena oraz porównywanie z informacjami już zapisanymi. Jeśli nowe informacje są wystarczająco ważne, to przechodzą do następnej fazy. Jest to Pamięć długotrwała umiejscowiona w korze mózgu.

W pamięci długotrwałej następuje zapis róznych rodzajów wspomnień w różnych systemach. Wspomnienia wyuczonych procesów są gromadzone w tzn. pamięci proceduralnej. Ta część pamięci długotrwałej jest odpowiedzialna za zapisywanie przede wszystkim procesów motorycznych (np. chodzenie, bieganie, jazda rowerem). Raz wyuczone procesy motoryczne nigdy nie zapomnimy. Pamięć proceduralna funkcjonuje nieświadomie, czyli w pełni automatyczny sposób. Przede wszystkim w móżdżku następuje zapis tych procesów.

Inną częścią pamięci jest tzn. pamięć perceptualna. Wszystko, co zapamiętujemy jako reguły i wzorce, jest zapisywane właśnie w tej pamięci. Np. rozróżnienie między kotem a psem, wiosennego od zimowego krajobrazu. W obszarach kory mózgowej następuje zapis tych elementarnych wzorców. Inną część pamięci obarczamy tzn. faktami, wiedzą, pamięcią związaną z wiedzą. Np. stolicą Chin jest Peking, Albert Einsten stworzył teorię względności. Ta świadomie wyuczona wiedza jest przerabiana w ogromnej większości w lewej półkuli mózgu, własnie tam, gdzie mieszczą się najważniejsze centra odpowiedzialne za zdolności językowe.

Istnieje ponadto tzn. pamięć autobiograficzna. Gromadzi ona nasze osobiste przeżycia i wspomnienia. Np. wspomnienie pierwszego dnia w szkole, pierwszego pocałunku, czy też mniej przyjemne wspomnienia, np. wypadek. Wspomnienia sytuacji, które są dla nas ważne emocjonalnie, okazują się niezwykle trwałe. Ten system pamięci jest szczególnie złożony. Kilka obszarów mózgu pracuje tu synchronicznie. Czyli nasz mózg składa się z różnych systemów. Nie mamy jednej, lecz kilka pamięci.